ปัจจุบันคนไทยใส่ใจสุขภาพ หันมาเล่นกีฬาและออกกำลังกายกันมากขึ้น ส่งผลดีต่อสุขภาพเป็นอย่างมาก นพ.ประวิตร พิศาลบุตร แพทย์อเมริกันบอร์ดสาขาโรคผิวหนังและภูมิแพ้ผิวหนัง บอกว่า สิ่งที่อยากฝากเตือนให้พึงระวังคือ โรคผิวหนังและการบาดเจ็บของผิวหนังที่อาจเกิดขึ้นได้ มีดังต่อไปนี้
เล็บห้อเลือด มักพบที่นิ้วหัวแม่เท้า การรักษาเล็บห้อเลือดนั้นต้องกรีดเล็บเอาเลือดออก หรือใช้เส้นลวดเผาไฟเจาะเล็บ เลือดที่คั่งอยู่จะไหลออกมาช่วยขจัดอาการปวดไปได้
ตุ่มน้ำใสพองที่ผิวหนัง พบได้บ่อยตามบริเวณที่รับน้ำหนัก เช่น พบที่เท้าของนักวิ่ง นักบาสเกตบอล นักฟุตบอล พบที่ฝ่ามือในพวกนักเล่นเรือใบ นักเทนนิส นักเบสบอล สาเหตุของการเกิดตุ่มน้ำพองใสได้แก่ รองเท้าที่ใหม่เกินไป หรือไม่ได้ขนาด การป้องกันอาจทำได้โดยการสวมถุงเท้า 2 ชั้นที่โรยแป้งไว้ การรักษาคือเจาะเอาน้ำออกด้วยเข็มที่ปราศจากเชื้อโรค แล้วใช้เทปพันปิดไว้เพื่อไม่ให้เกิดตุ่มน้ำขึ้นมาใหม่ ใช้ยาฆ่าเชื้อโรคทาเพื่อป้องกันไม่ให้มีการติดเชื้อซ้ำซ้อน
หัวนมอักเสบในนักวิ่ง เกิดจากการที่วิ่งไปแล้วหัวนมเสียดสีกับเสื้อ บางคนเป็นจนถึงเลือดออก การป้องกันภาวะนี้ให้ใช้ขี้ผึ้งทาหัวนมก่อนวิ่ง ผู้หญิงที่มีเต้านมขนาดใหญ่ที่ชอบวิ่งแบบไม่ใส่ยกทรง ต้องหายกทรงมาใส่จะช่วยลดอาการนี้ได้
ตาปลา พบได้บ่อยมาก เกิดจากการที่ผิวหนังเสียดสี โดยเฉพาะถ้ามีปุ่มกระดูกอยู่บริเวณนั้น ถ้าเป็นแล้วไม่เจ็บปวดก็ไม่จำเป็นต้องทำอะไร พบว่าบนฝ่ามือของนักยิมนาสติกที่แข็งขึ้นเป็นตาปลานี้อาจช่วยให้เล่นได้คล่องแคล่วขึ้น แต่ถ้าเป็นที่เท้าแล้วเจ็บ อาจแก้ไขโดยเอาเท้าจุ่มน้ำจนตาปลาอ่อนตัวลง แล้วใช้ใบมีดสะอาดค่อย ๆ ฝานเอาออก การใช้แผ่นรองเล็ก ๆ บนบริเวณที่เป็นอาจช่วยลดอาการเจ็บปวดได้
ผิวแตก ในนักกีฬานั้นผิวหนังมักแตกเป็นลายที่ต้นขาด้านนอก ก้น หน้าอกและแขนด้านนอก พบว่านักกีฬาที่ออกแรงมาก ๆ เช่น นักยกน้ำหนัก นักยิมนาสติก และนักวิ่ง อาจเกิดภาวะผิวหนังแตกเป็นลายได้ ภาวะนี้เป็นแล้วรักษาไม่ได้ รวมถึงภาวะท้องลายด้วย
ผิวแพ้สัมผัส การสัมผัสเสียดสี เช่น ใส่หมวก อย่างเช่น กีฬาอเมริกันฟุตบอล หรือ การสวมผ้าพันศีรษะแบบนักเทนนิส พวกนี้จะเป็นสิวเกิดบริเวณที่ผิวหนังถูกสัมผัสเสียดสีได้ นอกจากนั้น การใช้น้ำมันนวด น้ำมันมวย น้ำยาฆ่าเชื้อโรค ก็ทำให้แพ้ได้เช่นกัน นักวิ่งบางคนผิวหนังแพ้รองเท้าสำหรับวิ่ง นักว่ายน้ำบางคนแพ้แว่นตาสำหรับสวมว่ายน้ำ การที่จะบอกได้ว่าผิวหนังแพ้สารเคมีตัวไหนนั้น ต้องทำการทดสอบผิวหนัง จึงจะสามารถหลีกเลี่ยงสิ่งที่แพ้ได้ เช่น เลือกซื้อรองเท้ายี่ห้อที่ไม่มีสารเคมีที่เราแพ้ เป็นต้น
ผิวหนังติดเชื้อโรค การที่ผิวหนังถูกเสียดสีและเหงื่อไคลที่หมักหมม ทำให้ผิวหนังเป็นโรคติดเชื้อได้ง่ายไม่ว่าจะเป็นเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส หรือเชื้อรา ที่พบบ่อยคือ โรคสังคังหรือเชื้อราที่ขาหนีบ และเชื้อราที่เท้า การป้องกันการติดเชื้อนี้ ควรทำความสะอาดร่างกายโดยการอาบน้ำทั้งก่อนและหลังการออกกำลังกาย สวมรองเท้าแตะเวลาใช้ห้องน้ำรวม
โรคผิวหนังของนักว่ายน้ำ มีโรคผิวหนังที่พบได้ เช่น การติดเชื้อแบคทีเรีย เกิดเป็นตุ่มหนองตามข้อศอก ข้อเข่าเท้า นิ้วมือ หรือข้อนิ้ว มือ อีกภาวะที่พบได้บ่อยคือการที่หูชั้นนอกอักเสบ เนื่องจากพบบ่อยในนักว่ายน้ำ จึงมีอีกชื่อว่า swimmer’s ear
ก่อนว่ายน้ำกลางแดดควรใช้ยากันแดดทา เพราะช่วยไม่ให้ผิวหนังเป็นรอยด่างขุยขาว หลังไปว่ายน้ำมาแล้ว ควรอาบน้ำชำระล้างร่างกายให้สะอาด หากเป็นคนผิวแห้งก็ควรใช้ครีมหรือน้ำมันทาผิวเพื่อป้องกันไม่ให้ผิวแห้ง สระผมให้สะอาดด้วยแชมพูแล้วตามด้วยครีมนวดผม เพื่อรักษาสภาพเส้นผมไม่ให้แห้งกรอบ เปลี่ยนเสื้อผ้าชุดใหม่ที่แห้งสนิท อย่าสวมชุดว่ายน้ำที่เปียกชื้น อยู่นาน ๆ หากผิวหนังมีบาดแผลก็ต้องทำความสะอาดบาดแผลให้เรียบร้อย.
(บทสัมภาษณ์ นพ.ประวิตร พิศาลบุตร
ตีพิมพ์ใน นสพ.เดลินิวส์
2007-11-24)
